J 152
8.18a pādo 'dharmasya kartāraṃ pādaḥ sākṣiṇam ṛcchati |
8.18c pādaḥ sabhāsadaḥ sarvān pādo rājānam ṛcchati || 18 ||
8.19a rājā bhavaty an.enās tu mucyante ca sabhāsadaḥ |
8.19c eno gacchati kartāraṃ nindā.arho yatra nindyate || 19
||
8.1.3.3. Excursus: Śūdras as Legal Interpreters
O edn 662, O tr. 1688.20a jātimātra.upajīvī vā kāmaṃ syād brāhmaṇabruvaḥ |
8.20c dharmapravaktā nṛpater na śūdraḥ kathaṃ cana || 20 ||
8.21a yasya śūdras tu kurute rājño dharmavivecanam |
8.21c tasya sīdati tad rāṣṭraṃ paṅke gaur iva paśyataḥ || 21
||
8.22a yad rāṣṭraṃ śūdra.bhūyiṣṭhaṃ nāstikākrāntam a.dvijam
|
8.22c vinaśyaty āśu tat kṛtsnaṃ durbhikṣa.vyādhipīḍitam || 22
||
8.1.3.4. Judicial Conduct and Reasoning-I
O edn 662-663, O tr. 1688.23a dharmāsanam adhiṣṭhāya saṃvīta.aṅgaḥ samāhitaḥ |
8.23c praṇamya lokapālebhyaḥ kāryadarśanam ārabhet || 23 ||
8.24a artha.anarthāv ubhau buddhvā dharma.adharmau ca kevalau
|
8.24c varṇakrameṇa sarvāṇi paśyet kāryāṇi kāryiṇām || 24 ||
8.25a bāhyair vibhāvayet-liṅgair bhāvam antargataṃ nṛṇām |
8.25c svara.varṇa.iṅgita.ākāraiś cakṣuṣā ceṣṭitena ca || 25
||
8.26a ākārair iṅgitair gatyā ceṣṭayā bhāṣitena ca |
8.26c netra.vaktravikāraiś ca gṛhyate 'ntargataṃ manaḥ || 26
||