415 तावदवयवत् आगमोपि पुरुषस्य सहजसम्बन्धेन
सम्बद्धः2131 । नापि युक्त्युपपन्नयतो2132
पाधिना2133 प्रत्यक्षानुमानवत् सम्बन्धः । तथा हि प्रमाणेनोत्पत्तिमत्वादिलिङ्गजेना
नुमानेनागमप्रतिपादितस्य सुखादिचैतन्यस्य बाधनात् बाध्यमान आगमः हेतुः । स
कथमागमसिद्धो येन युक्तिसम्वादोपाधिनापि पुरुषेण सम्बन्धमनुभवेत् । (४)
स्यादेतत् । सुखादीनामचैतन्यं तेनैवागमेन प्रदेशान्तरे दर्शितमतोऽबाध्यत्वात्
प्र7माणादस्मात् साधनविधिर्युक्त इत्याह ।82a
तस्माच्चैतन्यात् प्रतिपादिताद् विरुद्धस्याचैतन्यस्याभ्युपगमस्तेन चैतन्यप्रति
पादकेनैव चागमेन कथम्भवेत् । सम्भवे वा विरुद्धार्थाभिधायित्वेनाप्रमाणादागमा
द्धेतुसिद्धिरयुक्तैव (।) आगमप्रतीतेनोत्पत्तिमत्त्वादिना । तस्मादागमोक्त चैतन्या
दन्यस्याचैतन्यस्योपगमे स्वीकारे वा प्रतिवादीना क्रियमाणे तस्यागमस्य
त्यागां
गस्याप्रमाणताऽभ्युपगता स्यात् (।) यदैवागमप्रामाण्यस्य बाधके हेतावाद्रियते तदैव
तत्र संशयितः । न चाप्रमाणाद्धेतुसिद्धिः ॥ (५)
किञ्च (।)
अयम्वादी तावत् स्वयम्प्रतीतमेवाचैतन्यं पर2134स्मै प्रतिपादयति । व च साधन
मन्तरेणैव प्रतीतिः । ततः प्रतिपादयितुः2135 स्वस्य प्रतीतिश्चैतन्यविषया यस्मात्
साधनादुद्भवो यस्याःसा यदुद्भवा । तत्साधनं स्वागमादिकं कस्मात्2136 प्रतिपाद्यं प्रति
नोक्तं । स्वयं प्रतिपन्नसामर्थ्यमेव साधनं वक्तुमुचितं । तथा निर्युक्तिकस्यागमस्या
प्रामाण्यात् यया युक्त्योपपन्न आगमः साधनत्वेन गाह्यो वादिना सा युक्तिः परस्य प्रतिपाद्यस्यापि किन्न साधनयेन तत्परित्यज्यान्यदप्रमाणसिद्धमुत्पत्त्याद्युच्यते । (६)
अथ योगबलजेन प्रत्यक्षेण सुखादीनामचैतन्यं प्रतीतं2137 न तदन्यथा प्र
तिपादयितुं
परस्य शक्यत इति परोपगतं साधनमुच्यते ॥