20a lālādas jñaḥjñaḥjñāḥ pravṛtteḥpravṛtteḥpravṛttaḥ adyaadyaatha sukhādibhir nānātvavyavasthāpanamsukhādivyavasthāpanamsukhādibhir nānātvavyavasthāpanam163 svātantryeṇasvātantryeṇasvātantreṇa kāryakāraṇabhāvasya siddhakāryakāraṇasiddha dṛṣṭam itidṛṣṭaṃ164 kāryatvād vyavasthāpyatekāryatvādy upasthāpyate agamakatvātagamakatvātagamakatvāt nānityadharmatvādnanityadharmatvād165 āsām ādhāraḥ |āsāmadhāra janmājanmājanjanmā bhāvo 'siddhaḥbhāvosiddhaḥ tathā natathā ca na tathāsiddhetathā siddhe deśādiniyamābhāvasakṛdutpādābhāvāhetutvaprasaṅgāḥdeśādiniyamābhāvasākṛdutpādāhetutvaprasaṅgāḥdeśādiniyamābhāvakḷptahetutyāgānyahetutvaprasaṅgāḥ166 tvadarśanāttvādarśanāt etadviparītoetadviviparīto vastvantaravasvantara kārāttrikārāstri yaccoktannacaṃyathoktam—na ca abhyūhitumangrahītum kṛtād anukṛtānu dṛśyātmanor ṇenādṛśyenaṇena dṛśyādṛśyena167 kampasya darśanādarśanābhyāṃdarśanābhyāṃ svābhāvikaḥsvābhāvika ārdrendhanādisambandhamārdrendhanādisambandhamārdrendhanasambandham cetasidarśane cetasi 'bhedebhede yady arthāyadyathā vandīprativandī sahṛdayenasahahṛdayenasadayena sāmagrībhāve°sāmagrībhāvesāmagryabhāve sarvaṃ pratyupalabdhisarvaṃ pratyupalabdhi°sarvaṃ pratyupalabdhi kāryatvavyākāryatvavyā°kāryavyā° 'cetanasyāpi kāraṇasya nivṛttiḥ |kāraṇa'cetanasyāpikāraṇanivṛttiḥ |kāraṇamātrasyāpi nivṛttiḥ |acetanasyāpi kāraṇasya nivṛttir vyau yad dṛśyayor eva kāryakāraṇayosvyau | yadṛśyayor eva kāryakāraṇayosvyau yad dṛśyayor eva kāryakāraṇayos nyāyād upānyāyādupānyāyādyupā vyatirekavyatirekavyabhicāra tṛṇādirtṛṇādi|rtṛṇādir te | ghaṭaghaṭate | ghaṭa sarvathā'nisarvathā'nisarvathāni sādhyasiddhirsādhyasiddhirsādhyam asiddhir hetuhetū sattvāsiddhāvsatvāsiddhĀv°sattāsiddhāv168 sattvāsiddhāusatvāsiddhausattāsiddhāu tatprāpaṇetatprāpaṇetatpraāpaṇe169 ra duraoneduras ta asannikṛṣṭe 'rthe°asannikṛṣṭatve sarvajanānusarvajanānusarvajanāusarvajñānu dhāryadhāryamāṇaṃ tidvitir dvi anahaṅkārāspadaṃ anahaṅkārāspadaḥ svalakṣaṇaikatvenasvalakṣaṇakatvena tadagrahaṇaṃtadgrahaḥ śabdapravṛttinimittabhedeśabdapravṛttimittabhede kṣaṇānāṃ kṣaṇānāṃ kṣaṇānāṃ lakṣaṇānāṃ adhyavaseyā adhyavaseya adhyavasāyā ty upadarśitam ty upadarśitaṃ ti darśitaḥ īdṛśaḥīdṛśam tayā so 'rthotayāsorthotayātmārthotayā so 'rtho bodhe ca bhramābhāvāt buddher atra kramābhāvāt 170 171 upamānam api sādṛśyam asannikṛṣṭe 'rthe buddhim utpādayati. yathā gavayadarśanaṃ gosmaraṇasyeti bhāṣyam. asyāyaṃ tātparyārthaḥ -- upamānam api na parīkṣaṇīyam, evaṃ lakṣaṇakatvenāvyabhicārād iti. avayavārthas tv ekatra dṛśyamānaṃ sādṛśyaṃ pratiyogyantare dṛśyamānapratiyogisādṛśyaviśiṣṭatayāsannikṛṣṭe 'rthe yāṃ buddhim utpādayati etatsādṛśyaviśiṣṭo 'sāv iti, sopamānam iti yattadoradhyāhāraḥ. na ca vācyaṃ viṣayaviśeṣānupādānāt kathaṃ sādṛśyaviśiṣṭaviṣayā buddhir avagamyata iti, prasiddhapramāṇānuvādena hy atrāparīkṣā pratipādyate. loke ca sādṛśyaviśiṣṭaviṣayaiva vikalpādīnām asambhave 'py vikalpādīnām asambhave sambhave 'py vikalpādīnām a
sambhavesambhave'py vikalpādīnām a
sambhavesambhave'py 172 vikalpas tv aspaṣṭai vikalpastvaspaṣṭai vikalpas tu spaṣṭai vikalpastvaspaṣṭai tathā … bhrāntyāvasāyād 173 sā na syāt sārasyāt sāra
syāt sā na syāt sarvair eva prakāśair sarvair eva prakāśair sarvair eva prakāśair sattvair eva prakāśair savar eva prakārair asyāḥ pūrvaiva asya pūrvaiva asya pūrvaiva asyāḥ pūrvaiva nādyajasyāparā nādyajasyāparā nākṣasyāparā
  1. It could be that there was a correction in the ms. The upper margin has some signs here (around three akṣaras), but they are completely illegible. Also, there is a dot in the middle above di and vya, which could have been a mark to insert something here.
  2. This is also parallel to the tathā part.
  3. Cf. 1.2.7 for a similar thought.
  4. Emended according to the options given in #RNA-ms-23a-3 to #ĪSD-41-9.
  5. Thakur says ```dṛśyā' later addition." No trace of it in , so probably his own emendation.
  6. tva and tta are very similar in this script. Corroboration will need more examples.
  7. The ā-marker was written above the letter.
  8. Cf. 150.9--14
  9. Corresponds to 157
  10. #thakur75Thakur 1975 136, n.~2 notes that ``sambhave seems to be crossed after sambhave Ms."
  11. According to #moriyama11:_transl_capv1Shinya Moriyama 2011 85, this is from PPUD 147b2--7.