अथ स्मृतिः—
यथा—
यथा वा मालतीमाधवे—
मम हि प्राक्तनोपलम्भसंभावितात्मजन्मनः संस्कारस्यानवरतप्रबोधात् प्रतायमानस्तद्विसदृशैः प्रत्ययान्तरैरतिरस्कृतप्रवाहः प्रियतमास्मृतिप्रत्ययोत्पत्तिसंतानस्तन्मयमिव करोति वृत्तिसारूप्यत-
श्चैतन्यम् ।
सदृशेति । सदृशदर्शनादिसचिवात् संस्कारात् स्मृतिर्भवतीत्यर्थः858 । स्मृतेः स्वरूपमाह ज्ञातत्वेनार्थभासिन्यामिति । अनुभवपुरस्कारेण859 तदेकविषया स्मृतिरित्यर्थः । वृत्तिसारूप्यत इति । या चैतन्यस्य तन्मयत्वे वृत्तिः प्रियतमाविषयस्यापि तस्य तादृशी वृत्तिः क्रियत इत्यर्थः ।860
- हनु॰ ना॰ ४।९↩
-
Pūrṇasarasvatī reads vajralepa instead of vajrasāra. His comments in this context are worth quoting: vajralepaghaṭiteva = pīṭhadeśīye tasmin devatāpratimādivat vajralepākhyena auṣadhena dṛḍhaṃ śliṣṭeva iti.
lākṣā sarjarasaḥ śaṅkhaḥ sikatā triphalārasaḥ |kunduruṣkaṃ ca saṃpiṣṭaṃ vajralepo ’yam īritaḥ ||(T.S.S., p. 267)
↩ - मालती॰ ५।१०↩
-
arthaḥ is missing in T.MS. and Gr.MS.
↩ -
In M.G.T. the reading is anubhavasaṃskāreṇa.
↩ -
Pūrṇasarasvatī’s comments in this context are worth quoting: vṛttisārūpyataḥ, vṛttyā=buddhivṛttirūpeṇa jñānena samānarūpatayā ekākāratayety arthaḥ. caitanyam=ātmasvarūpabhūtaṃ jñānam. ayam arthaḥ—buddhivṛttyātmakasya priyāsmṛtipratyayasaṃtānasya caitanyaikākāratayodayamānasya ādhyānaparyāyasya ātmacaitanyaikyam āpadya vilayān nirbhedasvarūpaśūnyam ivānandānubhavamātram avasthānam samādhisaṃjñitaṃ saṃpadyate iti (T.S.S., p. 265).
↩