mercury:: māraṇa, pakṣacheda
bhasmākāraś ca raso hemnā saha yujyate sa ca dvaṃdve /
gandhakābhrakābhyāṃ rasapakṣāpakartanaṃ yathā syāttathāha dattvetyādi // GRhtCM_3.21-23:1 //
ādau prathamaṃ khalve lohārkāśmamaye gandhakaṃ truṭiśo dattvā alpamātraṃ vāraṃ vāraṃ gandharasau dattvā tāvanmardanīyaṃ yāvat sā piṣṭikā ekaśarīratā bhavati kajjaliketi vyaktārthaḥ // GRhtCM_3.21-23:2 //
tadanu tatpaścāt rasagandhakapiṣṭīkaraṇānantaraṃ tatra rasagandhakapiṣṭyā gaganam abhrakaṃ samabhāganiyojitaṃ gandharasābhyāṃ tulyāṃśaṃ militaṃ kāryam ityarthaḥ // GRhtCM_3.21-23:3 //
kayā kṛtvā drutabalivasayā drutā dravībhūtā yā balivasā bhekamatsyakarkaṭaśiśumārāṇāṃ tailarūpā śarīrajātā tayā // GRhtCM_3.21-23:4 //
samabhāgābhrakaniyojanānantaraṃ balivasayā mardanaṃ kāryamiti tātparyārthaḥ // GRhtCM_3.21-23:5 //
balivasā yathā /
bhekamatsyabhavā yā tu karkaṭasya vasāthavā /
bhāvyam ebhiḥ kramādgandhaṃ śiśumāravasāpi vā // GRhtCM_3.21-23:6 //
etāsvekā balivasā samyak sūtasya bandhinī /
rañjanaṃ caiva kurute maṇimūṣavidhikramāt // GRhtCM_3.21-23:7 //
eṣā balivasā nāma kṣaṇādbadhnāti sūtakam /
iti // GRhtCM_3.21-23:8 //
rasagandhābhrapiṣṭiṃ kurvītetyarthaḥ // GRhtCM_3.21-23:9 //
sā pūrvoktā rasagandhābhrapiṣṭir athetyanantaraṃ dīpikāyantre 'dhaḥpātane raso nirmuktamalas tyaktadoṣo bhavati // GRhtCM_3.21-23:10 //
tasminnirmuktamale sati nikṛntapakṣaḥ chinnapakṣo bhavati // GRhtCM_3.21-23:11 //
kābhyām abhragandhābhyām abhraṃ ca gandhaśca abhragandhau tābhyāṃ gandhakāntaḥ saṃyogāt sukhaṃ rasābhrapiṣṭirbhavet yato gandhako dvaṃdvamelanasamarthaḥ kiṃ punarbalivasayeti tṛtīyaślokārthaḥ // GRhtCM_3.21-23:12 //
kulakam iti // GRhtCM_3.21-23:13 //
pūrvasaṃskṛtarasasyākāraṃ kāryāntarasampattiṃ cāha bhasmetyādi // GRhtCM_3.21-23:14 //
ca punaḥ // GRhtCM_3.21-23:15 //
tato+adhaḥpātanād raso bhasmākāro bhasmasadṛśo bhavet // GRhtCM_3.21-23:16 //
sa ca bhasmākāro rasaḥ hemnā svarṇena sārdham ubhayamelane yujyate karmavidā iti śeṣaḥ // GRhtCM_3.21-23:17 //
athavā samuccaye avyayo rekārthasambandhāt pakṣāntare ca // GRhtCM_3.21-23:18 //