home
zoom_in zoom_out import_contacts invert_colors

199

अन्यास्ता महिला यथा परिमलसुगन्धाः ।
मम कान्तस्य 932आश्रितो व्रणविस्रगन्धः ॥
933अत्रान्यासामसौभाग्यं तत्प्रियतमानामशौर्यं च स्वसौभाग्यप्रकटनेन 934स्वभर्तुः शौर्यप्रकटनेन च स्वात्मनो निन्दाव्याजेन935 काचिद् ब्रूते । अन्याः खलु ताः स्त्रियो यासामङ्गरागानुकूलश्चिरस्थायी परिमलः । मम तु निर्भाग्यायाः कृतेऽप्यङ्गरागे भर्तृव्रणकृतविस्रगन्ध एवेत्यर्थः । प्रकारान्करेण = अव्यवधानेन = अविरुद्धरसान्तराव्यवधानेन ।

ननु यत्रैकतात्पर्येणेतरेषां विरुद्धानामविरुद्धानां च न्यग्भूतत्वेनोपादानं तत्र भवत्वङ्गत्वेनाविरोधः । यत्र तु समप्रधानत्वेनानेकस्य भावस्योपनिबन्धनं तत्र कथम् । यथा—936

एक्कतो937 रुअइ पिआ अण्णत्तो समरतूरणिग्घोसो ।
पेम्मेण रणरसेण अ भडस्स डोलाइअं हिअअं ॥
इत्यादौ रत्युत्सादयोः,
मात्सर्यमुत्सार्य विचार्य कार्यमार्याः समर्यादमिदं वदन्तु ।
सेव्या नितम्बाः किमु भूधराणामुत स्मरस्मेरविलासिनीनाम् ॥938
 इत्यादौ रतिशमयोः,
इयं सा लोलाक्षी त्रिभुवनललामैकवसतिः स चायं दृष्टात्मा स्वसुरपकृतं येन मम तत् ।
इतस्तीव्रः कामो गुरुरयमितः क्रोधदहनः कृतो वेषश्चायं कथमिदमिति भ्राम्यति मनः ॥

  1. T.MS. reads āśrite but M.G.T., Gr.MS. and Tr.MS.—all give āśrito, and so I have given this.

    ↩

  2. The T.MS. reads atrāsām, etc. M.G.T. reads atrānyāsām, whereas the Tri.MS. gives yadanyāsām. I preferred atrānyāsām.

    ↩

  3. The protion from svabhartuḥ to nindāvyājena is left out in the T.MS. whereas the M.G.T., Gr.MS. and Tri.MS.—all these contain the reading.

    ↩

  4. The protion from svabhartuḥ to nindāvyājena is left out in the T.MS. whereas the M.G.T., Gr.MS. and Tri.MS.—all these contain the reading.

    ↩
  5. एकतो रोदिति प्रियान्यतः समरतूर्यनिर्घोषः ।
    प्रेम्णा रणरसेन च भटस्य दोलायितं हृदयम् ॥
    इति च्छाया.    ↩

  6. This verse as quoted in Dhvanyāloka and H.K.A. has a slightly different reading.

    ↩
  7. शृङ्गार॰ ३६↩