3. mūrchana
rasasya pāradasya doṣās trayo vartante // GRhtCM_2.5-6:1 //
kiṃviśiṣṭāḥ mapaśikhiviṣābhidhānāḥ mapaśca śikhī ca viṣaṃ ca tānyevābhidhānaṃ nāma yeṣāṃ te tathoktāḥ // GRhtCM_2.5-6:2 //
punaḥ kiṃviśiṣṭāḥ naisargikāḥ nisarga utpattis tatsambandhinaḥ sahajā ityarthaḥ // GRhtCM_2.5-6:3 //
viśeṣaścātra mapādyāḥ pañcadoṣāḥ syur bhūjādyāḥ saptakañcukāḥ // GRhtCM_2.5-6:4 //
kuṣṭānaṣṭau rasāntaḥsthā rase te 'nantadoṣadāḥ iti rasasaṃketakapikāyām // GRhtCM_2.5-6:5 //
yadyapi rasendramaṅgape pañca mapādayo naisargikā doṣāḥ kathitās tathāpyatra traya eva anye dve gurutvacapapatve naisargikadoṣarūpe kuto na staḥ tribhiḥ svedanamardanamūrchanātmakaiḥ saṃskārair anivṛtteḥ // GRhtCM_2.5-6:6 //
naisargikagrahaṇād vaikārikāṇām api grahaṇaṃ syāt // GRhtCM_2.5-6:7 //
atra naisargikā uktā vaikārikāḥ kuto noktāḥ vaikārikāṇāṃ bhāvābhāvāt // GRhtCM_2.5-6:8 //
raso doṣatrayāvṛtaḥ prāśyamānaḥ kiṃ karoti mapena mapadoṣeṇa mūrchām indriyamohaṃ kurute śikhinā vahninā dāhaṃ viṣeṇa mṛtyuṃ maraṇaṃ ceti samuccaye // GRhtCM_2.5-6:9 //
eṣāmapaharaṇaṃ kāryamiti bhāvaḥ // GRhtCM_2.5-6:10 //
svarūpasya vināśena piṣṭitvāpādanaṃ hi yat /
vidvadbhir jitasūto 'sau naṣṭapiṣṭaḥ sa ucyate // GRhtCM_2.5-6:11 //
mardanoddiṣṭabhaiṣajyair naṣṭapiṣṭatvakārakam /
tanmūrchanam iti proktaṃ doṣatrayavināśanam iti // GRhtCM_2.5-6:12 //
yantram atra khapvam eva pūrvoktaṃ yat // GRhtCM_2.5-6:13 //
tridoṣāpaharaṇaṃ mūrchanaṃ cāha gṛhakanyetyādi // GRhtCM_2.5-6:14 //
gṛhakanyā gṛhakumārikā mapaṃ prathamaṃ doṣaṃ harati // GRhtCM_2.5-6:15 //
punastriphapā trayāṇāṃ phapānāṃ samāhāraḥ triphapā agniṃ dvitīyaṃ doṣaṃ harati samāhāro yathā ekā harītakī yojyā dvau ca yojyau vibhītakau /
catvāryāmapakānyeva triphapeyaṃ prakīrtitā /
iti // GRhtCM_2.5-6:16 //
punaścitrako+agniḥ viṣaṃ tṛtīyaṃ doṣaṃ harati dūrīkarotītyarthaḥ // GRhtCM_2.5-6:17 //
tasmāddhetor ebhis tribhir gṛhakanyātriphapācitrakair miśritair ekīkṛtai rasaṃ sapta vārānmūrchayet vidhivanmūrchanaṃ kuryāt // GRhtCM_2.5-6:18 //
viśeṣaścātra /
mūrchanaṃ rasarājasya kartavyaṃ vādibhiḥ sadā /
viṣais triphapayā pūrvaṃ bṛhatyopaviṣastathā // GRhtCM_2.5-6:19 //
karkoṭī kṣārakandābhyāṃ citreṇa gṛhakanyayā /
ekenāpyatha saṃmardyo yāmamekaṃ tu pāradaḥ // GRhtCM_2.5-6:20 //
kiṃnarayantram ādāya hy oṣadhyā pepayettapam /
navatārayutaṃ sūtaṃ yantramadhyagataṃ nyaset // GRhtCM_2.5-6:21 //
dadyād rasopari śarāvaṃ saṃdhipepaṃ dṛḍhaṃ mṛdā /
pavaṇena ca sampūrya dvāraṃ saṃrudhya yatnataḥ // GRhtCM_2.5-6:22 //
cuhpikopari saṃsthāpya dīptāgniṃ jvāpayet sudhīḥ /
yāmaikena taduttārya kartavyaḥ śītapo rasaḥ // GRhtCM_2.5-6:23 //
yantrāduddhṛtya yatnena sūtamutthāpya mūrchitam /
amūrchitas tadā deyaḥ kapāṃśaṃ mūrchite rasaḥ // GRhtCM_2.5-6:24 //
sindhūtthaṭaṅkaṇābhyāṃ ca mardayen madhusaṃyutaṃ dopāyantre tataḥ svedyaḥ kṣārāmpapavaṇaiḥ saha /
utthāpya mūrchayetpaścāt vāraṃvāraṃ raseśvaram /
punarutthāpitaṃ kuryād ekaviṃśativārakam // GRhtCM_2.5-6:25 //
iti rasasāre // GRhtCM_2.5-6:26 //