Chapter 36 (Section 56): The City Superintendent

K tr. 213, K2 tr. 185

KAZ02.36.01 samāhartṛvan nāgariko nagaraṃ cintayet | 1 |

KAZ02.36.02 daśa.kulīṃ gopo viṃśati.kulīṃ catvāriṃśat.kulīṃ vā | 2 |

KAZ02.36.03 sa tasyāṃ strī.puruṣāṇāṃ jāti.gotra.nāma.karmabhiḥ jaṅgha.agram āya.vyayau ca vidyāt | 3 |

KAZ02.36.04 evaṃ durga.catur.bhāgaṃ sthānikaś cintayet | 4 |

KAZ02.36.05 dharma.āvasathinaḥ pāṣaṇḍi.pathikān āvedya vāsayeyuḥ, sva.pratyayāś ca tapasvinaḥ śrotriyāṃś ca | 5 |

KAZ02.36.06 kāru.śilpinaḥ sva.karma.sthāneṣu sva.janaṃ vāsayeyuḥ, vaidehakāś ca-anyonyaṃ sva.karma.sthāneṣu | 6 |

KAZ02.36.07 paṇyānām adeśa.kāla.vikretāram asvakaraṇaṃ ca nivedayeyuḥ | 7 |

94

KAZ02.36.08 śauṇḍika.pākva.māṃsika.audanika.rūpa.ājīvāḥ parijñātam āvāsayeyuḥ | 8 |

KAZ02.36.09 ativyaya.kartāram atyāhita.karmāṇaṃ ca nivedayeyuḥ | 9 |

KAZ02.36.10 cikitsakaḥ pracchanna.vraṇa.pratīkāra.kārayitāram apathya.kāriṇaṃ ca gṛha.svāmī ca nivedya gopa.sthānikayor mucyeta, anyathā tulya.doṣaḥ syāt | 10 |

KAZ02.36.11 prasthita.āgatau ca nivedayet, anyathā rātri.doṣaṃ bhajeta | 11 |

KAZ02.36.12 kṣema.rātriṣu tri.paṇaṃ dadyāt | 12 |

KAZ02.36.13 pathika.utpathikāś ca bahir.antaś ca nagarasya deva.gṛha.puṇya.sthāna.vana.śmaśāneṣu sa-vraṇam aniṣṭa.upakaraṇam udbhāṇḍī.kṛtam āvignam atisvapnam adhva.klāntam apūrvaṃ vā gṛhṇīyuḥ | 13 |

KAZ02.36.14 evam abhyantare śūnya.niveśa.āveśana.śauṇḍika.audanika.pākva.māṃsika.dyūta.- pāṣaṇḍa.āvāseṣu vicayaṃ kuryuḥ | 14 |

KAZ02.36.15 agni.pratīkāraṃ ca grīṣme | 15 |

KAZ02.36.16 madhyamayor ahnaś catur.bhāgayor aṣṭa.bhāgo 'gni.daṇḍaḥ | 16 |

KAZ02.36.17 bahir.adhiśrayaṇaṃ vā kuryuḥ | 17 |

KAZ02.36.18 pādaḥ pañca.ghaṭīnāṃ kumbha.droṇi.nihśreṇī.paraśu.śūrpa.aṅkuśa.kaca.grahaṇī.dṛtīnāṃ ca-akaraṇe | 18 |

KAZ02.36.19 tṛṇa.kaṭac.channāny apanayet | 19 |

KAZ02.36.20 agni.jīvina ekasthān vāsayet | 20 |

KAZ02.36.21 sva.gṛha.pradvāreṣu gṛha.svāmino vaseyuḥ asampātino rātrau | 21 |

KAZ02.36.22 rathyāsu kuṭa.vrajāḥ sahasraṃ tiṣṭheyuḥ, catuṣpatha.dvāra.rāja.parigraheṣu ca | 22 |

KAZ02.36.23 pradīptam anabhidhāvato gṛha.svāmino dvādaśa.paṇo daṇḍaḥ, ṣaṭ.paṇo 'vakrayiṇaḥ | 23 |

KAZ02.36.24 pramādād dīpteṣu catuṣ.pañcāśat.paṇo daṇḍaḥ | 24 |

KAZ02.36.25 pradīpiko 'gninā vadhyaḥ | 25 |

KAZ02.36.26 pāṃsu.nyāse rathyāyām aṣṭa.bhāgo daṇḍaḥ, paṅka.udaka.samnirodhe pādaḥ | 26 |

KAZ02.36.27 rāja.mārge dvi.guṇaḥ | 27 |

KAZ02.36.28 paṇya.sthāna.udaka.sthāna.deva.gṛha.rāja.parigraheṣu paṇa.uttarā viṣṭā.daṇḍāḥ, mūtreṣv ardha.daṇḍāḥ | 28 |

KAZ02.36.29 bhaiṣajya.vyādhi.bhaya.nimittam adaṇḍyāḥ | 29 |

KAZ02.36.30 mārjāra.śva.nakula.sarpa.pretānāṃ nagarasya.antar.utsarge tri.paṇo daṇḍaḥ, khara.uṣṭra.aśvatara.aśva.pretānāṃ ṣaṭ.paṇaḥ, manuṣya.pretānāṃ pañcāśat.paṇaḥ | 30 |

KAZ02.36.31 mārga.viparyāse śava.dvārād anyataś ca śava.nirṇayane pūrvaḥ sāhasa.daṇḍaḥ | 31 |

KAZ02.36.32 dvāḥ.sthānāṃ dviśatam | 32 |

KAZ02.36.33 śmaśānād anyatra nyāse dahane ca dvādaśa.paṇo daṇḍaḥ | 33 |

KAZ02.36.34 viṣaṇṇa.alikam ubhayator ātraṃ yāma.tūryam | 34 |

KAZ02.36.35 tūrya.śabde rājño gṛha.abhyāśe sa.pāda.paṇaṃ.akṣaṇa.tāḍanaṃ prathama.paścima.yāmikam, madhyama.yāmikaṃ dvi.guṇam, antaś.catur.guṇam | 35 |

95

KAZ02.36.36 śaṅkanīye deśe liṅge pūrva.apadāne ca gṛhītam anuyuñjīta | 36 |

KAZ02.36.37 rāja.parigraha.upagamane nagara.rakṣā.ārohaṇe ca madhyamaḥ sāhasa.daṇḍaḥ | 37 |

KAZ02.36.38 sūtikā.cikitsaka.preta.pradīpa.yāna.nāgarika.tūrya.prekṣā.agni.nimittaṃ mudrābhiś ca-agrāhyāḥ | 38 |

KAZ02.36.39 cāra.rātriṣu pracchanna.viparīta.veṣāḥ pravrajitā daṇḍa.śastra.hastāś ca manuṣyā doṣato daṇḍyāḥ | 39 |

KAZ02.36.40 rakṣiṇām avāryaṃ vārayatāṃ vāryaṃ ca-āvārayatāṃ kṣaṇa.dvi.guṇo daṇḍaḥ | 40 |

KAZ02.36.41 striyaṃ dāsīm adhimehayatāṃ pūrvaḥ sāhasa.daṇḍaḥ, adāsīṃ madhyamaḥ, kṛta.avarodhām uttamaḥ, kula.striyaṃ vadhaḥ | 41 |

KAZ02.36.42 cetana.acetanikaṃ rātri.doṣam aśaṃsato nāgarikasya doṣa.anurūpo daṇḍaḥ, pramāda.sthāne ca | 42 |

KAZ02.36.43 nityam udaka.sthāna.mārga.bhramac.channa.patha.vapra.prākāra.rakṣā.avekṣaṇaṃ naṣṭa.prasmṛta.apasṛtānāṃ ca rakṣaṇam | 43 |

KAZ02.36.44 bandhana.agāre ca bāla.vṛddha.vyādhita.anāthānāṃ jāta.nakṣatra.paurṇamāsīṣu visargaḥ | 44 |

KAZ02.36.45 paṇya.śīlāḥ samaya.anubaddhā vā doṣa.niṣkrayaṃ dadyuḥ | 45 |

KAZ02.36.46ab divase pañca.rātre vā bandhanasthān viśodhayet |
KAZ02.36.46cd karmaṇā kāya.daṇḍena hiraṇya.anugraheṇa vā || 46 ||
KAZ02.36.47ab apūrva.deśa.adhigame yuva.rāja.abhiṣecane |
KAZ02.36.47cd putra.janmani vā mokṣo bandhanasya vidhīyate || 47 ||