11.1.13.3. Four Means of Expiation
O edn 880-883, O tr. 227-22811.228a[227Ma] yathā yathā naro 'dharmaṃ svayaṃ
kṛtvā-anubhāṣate |
11.228c[227Mc] tathā tathā tvacā-iva-ahis tena-adharmeṇa
mucyate || 228 ||
11.229a[228Ma] yathā yathā manas tasya duṣkṛtaṃ karma garhati
|
11.229c[228Mc] tathā tathā śarīraṃ tat tena-adharmeṇa mucyate
|| 229 ||
11.230a[229Ma] kṛtvā pāpaṃ hi santapya tasmāt pāpāt pramucyate
|
11.230c[229Mc] na-evaṃ kuryāṃ punar iti nivṛttyā pūyate tu saḥ
|| 230 ||
11.231a[230Ma] evaṃ sañcintya manasā pretya karmaphala.udayam
|
11.231c[230Mc] mano.vāc.mūrtibhir nityaṃ śubhaṃ karma samācaret
|| 231 ||
11.232a[231Ma] ajñānād yadi vā jñānāt kṛtvā karma vigarhitam
|
11.232c[231Mc] tasmād vimuktim anvicchan dvitīyaṃ na samācaret
|| 232 ||
11.233a[232Ma] yasmin karmaṇy asya kṛte manasaḥ syād alāghavam
|
11.233c[232Mc] tasmiṃs tāvat tapaḥ kuryād yāvat tuṣṭikaraṃ
bhavet || 233 ||
11.234a[233Ma] tapomūlam idaṃ sarvaṃ daiva.mānuṣakaṃ sukham
|
11.234c[233Mc] tapomadhyaṃ budhaiḥ proktaṃ tapo.'ntaṃ
vedadarśibhiḥ || 234 ||
11.235a[234Ma] brāhmaṇasya tapo jñānaṃ tapaḥ kṣatrasya rakṣaṇam
|
11.235c[234Mc] vaiśyasya tu tapo vārtā tapaḥ śūdrasya sevanam
|| 235 ||
11.236a[235Ma] ṛṣayaḥ saṃyata.ātmānaḥ phala.mūla.anila.aśanāḥ
|
11.236c[235Mc] tapasā-eva prapaśyanti trailokyaṃ sa.carācaram
|| 236 ||
11.237a[236Ma] auṣadhāny agado vidyā daivī ca vividhā sthitiḥ
|
11.237c[236Mc] tapasā-eva prasidhyanti tapas teṣāṃ hi sādhanam
|| 237 ||
11.238a[237Ma] yad dustaraṃ yad durāpaṃ yad durgaṃ yac ca
duṣkaram |
11.238c[237Mc] sarvaṃ tu tapasā sādhyaṃ tapo hi duratikramam ||
238 || 389
11.239a[238Ma] mahāpātakinaś ca-eva śeṣāś ca-akāryakāriṇaḥ
|
11.239c[238Mc] tapasā-eva sutaptena mucyante kilbiṣāt tataḥ ||
239 ||
11.240a[239Ma] kītāś ca-ahi.pataṅgāś ca paśavaś ca vayāṃsi ca
|
11.240c[239Mc] sthāvarāṇi ca bhūtāni divaṃ yānti tapobalāt ||
240 ||
11.241a[240Ma] yat kiṃ cid enaḥ kurvanti mano.vāc.mūrtibhir
janāḥ | 390
11.241c[240Mc] tat sarvaṃ nirdahanty āśu tapasā-eva tapo.dhanāḥ
|| 241 ||
11.242a[241Ma] tapasā-eva viśuddhasya brāhmaṇasya diva.okasaḥ
|
11.242c[241Mc] ijyāś ca pratigṛhṇanti kāmān saṃvardhayanti ca
|| 242 ||
11.243a[242Ma] prajāpatir idaṃ śāstraṃ tapasā-eva-asṛjat
prabhuḥ |
11.243c[242Mc] tathā-eva vedān ṛṣayas tapasā pratipedire || 243
||
11.244a[243Ma] ity etat tapaso devā mahābhāgyaṃ pracakṣate |
391
11.244c[243Mc] sarvasya-asya prapaśyantas tapasaḥ puṇyam
uttamam || 244 || 392
11.245a[244Ma] vedābhyāso 'nvahaṃ śaktyā mahāyajñakriyā kṣamā
|
11.245c[244Mc] nāśayanty āśu pāpāni mahāpātakajāny api || 245
||
11.246a[245Ma] yathā-edhas tejasā vahniḥ prāptaṃ nirdahati
kṣaṇāt |
11.246c[245Mc] tathā jñānāgninā pāpaṃ sarvaṃ dahati vedavit ||
246 ||
11.247a[246Ma] ity etad enasām uktaṃ prāyaścittaṃ yathāvidhi
|
11.247c[246Mc] ata ūrdhvaṃ rahasya-anāṃ prāyaścittaṃ nibodhata
|| 247 ||
11.248a[247Ma] sa.vyāhṛti.praṇavakāḥ prāṇāyāmās tu ṣoḍaśa |
11.248c[247Mc] api bhrūṇahanaṃ māsāt punanty ahar ahaḥ kṛtāḥ ||
248 ||