तत्रोक्त्या विधौ प्रतिकूलो यथा—
अत्र ‘किमः’ प्रतिकुलवाचित्वाद् वचनवृत्त्यैव जल्पन् दशाननश्चित्ररथेन रुद्धः, कारणं च वज्रप्रभावकीर्तनादिति प्रातिकूल्येनोपन्यस्तम्; सोऽयमौक्तः प्रतिकूलश्च विध्याक्षेपो रोध इत्युच्यते ॥
किमित्यादि । "किं जल्पितेन दशमुख जल्पिसदृशमनिर्वाहयतो भरम् । एतावद् जल्पितसारं निधनमन्येऽपि वज्रधारासु गताः ॥" इह हे दशमुख रावण, जल्पितेन भाषितेन किम् । किंतु न किमपि । कस्य, उक्तिसदृशं भरमनिर्वाहयतः पुंसः । भरमध्यवसायम् । एतावदेतदेव जल्पितसारं श्रेष्ठम् यदन्येऽपि योधा वज्रधारसु निधनं नाशं गताः । ‘श्रेष्ठेऽर्थवत्सारमुदहरन्ति’ इति शाश्वतः । अत्र जल्पन् रावणश्चित्ररथेन वज्रप्रभावकीर्तनरूपप्रतिकूलोक्त्या रूद्ध इति विध्याक्षेपविरोधः ॥
उक्त्यैव विधावनुकूलो यथा—
अत्रापि ‘किमः’ प्रतिषेधवाचित्वात् वचनवृत्त्यैव दशाननवधायोत्तिष्ठमानः सुग्रीवो जाम्बवता रुद्धः, कारणं पुनरानुकूल्येनैवोक्तम्—'किमेतत् त्वया रघुपतेः प्रियरूपं विप्रयमुपक्रान्तम्’ इति । सोऽयमौक्तोऽनुकूलश्च विध्याक्षेपो रोध इत्युच्यते ॥
हन्तुमित्यादि । "हन्तुं विमार्गमाणो हन्तुं त्वरितस्यात्मना दशवदनम् । किमिच्छसि कर्तुं प्लवगपतेऽस्य प्रियमिति विप्रियं रघुपतेः ॥" इह हे प्लवगपते सुग्रीव, दशवदनं हन्तुं विमार्गमाणो याचमानस्त्वं रघुपते रामस्य किं प्रियमिति कृत्वा