navamo+adhyāyaḥ/
Su.2.9.1 athāto vidradhīnāṁ nidānaṁ vyākhyāsyāmaḥ//
Su.2.9.2 yathovāca bhagavān dhanvantariḥ//
Su.2.9.3 sarvāmaraguruḥ śrīmānnimittāntarabhūmipaḥ/ śiṣyāyovāca nikhilamidaṁ vidradhilakṣaṇam//
Su.2.9.4 tvagraktamāṁsamedāṁsi pradūṣyāsthisamāśritāḥ/ doṣāḥ śophaṁ śanairghoraṁ janayantyucchritā bhṛśam//
Su.2.9.5 mahāmūlaṁ rujāvantaṁ vṛttaṁ cā (vā)+apyathavā++āyatam/ tamāhurvidradhiṁ dhīrā vijñeyaḥ sa ca ṣaṅvidhaḥ//
Su.2.9.6 pṛthagdoṣaiḥ samastaiśca kṣatenāpyasṛjā tathā/ ṣaṇṇāmapi hi teṣāṁ tu lakṣaṇaṁ saṁpravakṣyate//
Su.2.9.7 kṛṣṇo+aruṇo vā paruṣo bhṛśamatyarthavedanaḥ/ citrotthānaprapākaśca vidradhirvātasaṁbhavaḥ//
Su.2.9.8 pakvodumbarasaṅkāśaḥ śyāvo vā jvaradāhavān/ kṣiprotthānaprapākaśca vidradhiḥ pittasaṁbhavaḥ//
Su.2.9.9 śaravasadṛśaḥ pāṇḍuḥ śītaḥ stabdho+alpavedanaḥ/ cirotthānaprapākaśca sakaṇḍuśca kaphotthitaḥ//
Su.2.9.10 tanupītasitāścaiṣāmāsrāvāḥ kramaśaḥ smṛtāḥ/ nānāvarṇarujāsrāvo ghāṭālo viṣamo mahān//
Su.2.9.11 viṣamaṁ pacyate cāpi vidradhiḥ sānnipātikaḥ/ taistairbhāvairabhihate kṣate vā+apathyasevinaḥ//
Su.2.9.12 kṣatoṣmā vāyuvisṛtaḥ saraktaṁ pittamīrayet/ jvarastṛṣṇā ca dāhaśca jāyate tasya dehinaḥ//
Su.2.9.13 eṣa vidradhirāgantuḥ pittavidradhilakṣaṇaḥ/ kṛṣṇasphoṭāvṛtaḥ śyāvastīvradāharujājvaraḥ†//
Su.2.9.14 pittavidradhiliṅgastu raktavidradhirucyate/ uktā vidradhayo hyete teṣvasādhyastu sarvajaḥ//
Su.2.9.15 ābhyantarānatastūrdhvaṁ vidradhīn paricakṣate/ gurvasātmyaviruddhānnaśuṣkasaṁsṛṣṭabhojanāt†//
Su.2.9.16 ativyavāyavyāyāmavegāghātavidāhibhiḥ/ pṛthak saṁbhūya vā doṣāḥ kupitā gulmarūpiṇam//
Su.2.9.17 valmīkavatsamunnaddhamantaḥ kurvanti vidradhim/ gude bastimukhe nābhyāṁ kukṣau vaṅkṣaṇayostathā//
Su.2.9.18 vṛkkayoryakṛti plīhni hṛdaye klomni vā tathā/ teṣāṁ liṅgāni jānīyādbāhyavidradhilakṣaṇaiḥ//
Su.2.9.19 †āmapakvaiṣaṇīyācca pakvāpakvaṁ vinirdiśet/ adhiṣṭhānaviśeṣeṇa liṅgaṁ śṛṇu viśeṣataḥ//
Su.2.9.20 gude vātanirodhastu bastau kṛcchrālpamūtratā/ nābhyāṁ hikkā tathā++āṭopaḥ kukṣau mārutakopanam//
Su.2.9.21 kaṭīpṛṣṭhagrahastīvro vaṅkṣaṇotthe tu vidradhau/ vṛkkayoḥ pārśvasaṅkocaḥ plīhnyucchvāsāvarodhanam//
Su.2.9.22 sarvāṅgapragrahastīvro hṛdi śūlaśca dāruṇaḥ/ śvāso yakṛti tṛṣṇā ca pipāsā klomaje+adhikā//
Su.2.9.23 āmo vā yadi vā pakvo mahān vā yadi vetaraḥ/ sarvo marmotthitaścāpi† vidradhiḥ kaṣṭa ucyate//
Su.2.9.24 nābheruparijāḥ pakvā yāntyūrdhvamitare tvadhaḥ/ jīvatyadho niḥsruteṣu sruteṣūrdhvaṁ na jīvati//
Su.2.9.25 hṛnnābhibastivarjyā ye teṣu bhinneṣu bāhyataḥ/ jīvet kadācit puruṣo netareṣu kadācana//
Su.2.9.26 strīṇāmapaprajātānāṁ prajātānāṁ tathā+ahitaiḥ/ dāhajvarakaro ghoro jāyate raktavidradhiḥ//
Su.2.9.27 api samyakprajātānāmasṛk kāyādaniḥsṛtam/ raktajaṁ vidradhiṁ kuryāt kuksau makkallasaṁjñitam//
Su.2.9.28 saptāhānnopaśāntaścettato+asau saṁprapacyate/ viśeṣamatha vakṣyāmi spaṣṭaṁ vidradhigulmayoḥ//
Su.2.9.29 gulmadoṣasamutthānadvidradhergulmakasya ca/ kasmānna pacyate gulmo vidradhiḥ pākameti ca//
Su.2.9.30 na nibandho+asti gulmānāṁ vidradhiḥ sanibandhanaḥ/ gulmākārāḥ svayaṁ doṣā vidradhirmāṁsaśoṇite//
Su.2.9.31 vivarānucaro granthirapsu budbudako yathā/ evaṁprakāro gulmastu tasmāt pākaṁ na gacchati//
Su.2.9.32 māṁsaśoṇitavāhulyāt pākaṁ gacchati vidradhiḥ/ māṁsaśoṇitahīnatvādgulmaḥ pākaṁ na gacchati//
Su.2.9.33 gulmastiṣṭhati doṣe sve vidradhirmāṁsaśoṇite/ vidradhiḥ pacyate tasmād gulmaścāpi na pacyate//
Su.2.9.34 hṛnnābhibastijaḥ pakvo varjyo yaśca tridoṣajaḥ/ atha majjaparīpāko ghoraḥ samupajāyate//
Su.2.9.35 so+asthimāṁsanirodhena dvāraṁ na labhate yadā/ tataḥ sa vyādhinā tena jvalaneneva dahyate//
Su.2.9.36 asthi(tha) majjoṣmaṇā tena śīryate dahyamānavat/ vikāraḥ śalyabhūto+ayaṁ kleśayedāturaṁ ciram//
Su.2.9.37 athāsya karmaṇā vyādhirdvāraṁ tu labhate yadā/ tato medaḥpramaṁ snigdhaṁ śuklaṁ śītamatho guru//
Su.2.9.38 bhinne+asthni niḥsravet† pūyametadasthigataṁ viduḥ/ vidradhiṁ śāstrakuśalāḥ sarvadoṣarujāvaham//