श्रीमन्न्या15यमहार्णवस्य 16निखिलप्रमेयरत्नसन्दर्भगर्भस्यावगाहनमव्युत्पन्नप्रज्ञैः कर्त्तुमशक्य
मिति सङ्क्षेपतस्तद्व्युत्पादनाय तदवगाहने पोतप्रख्यप्रकरणमिदमाचा17र्यः प्राह । तत्र शास्त्र
स्यादौ शास्त्रकारो निर्विघ्नेन शास्त्रपरिस18माप्त्यादिकं फलमभिलषन्निष्टदेवताविशेषं नमस्करोति–
3
-
न्यायस्य विविधलक्षणानि–प्रमाणैरर्थपरीक्षण न्याय । प्रत्यक्षागमाश्रित
↩
मनुमानम् सा अन्वीक्षा, प्रत्यक्षागमाभ्यामीक्षितस्य अन्वीक्षणम् अन्वीक्षा, तया प्रवर्त्तते इति आन्वीक्षिकी
न्यायविद्या न्यायशास्त्रम् । यत्पुन अनुमान प्रत्यक्षागमविरुद्ध न्यायाभास स इति ।न्यायभा॰
पृ॰ ६ । साधनीयार्थस्य यावति शब्दसमूहे सिद्धि परिसमाप्यते, तस्य पञ्चावयवा प्रतिज्ञादय समूहमपेक्ष्य
अवयवा उच्यन्ते । तेषु प्रमाणसमवाय–आगम प्रतिज्ञा, हेतु अनुमानम्, उदाहरण प्रत्यक्षम्, उपनय
उपमानम्, सर्वेषामेकार्थसमवाये सामर्थ्यप्रदर्शन निगमनमिति । सोऽय परमो न्याय इति । न्याय भा॰
पृ॰ ९ । समस्तरूपोपन्नलिङ्गबोधकवाक्यजातम् । न्यायकु॰ प्रका॰ पृ॰ १, बोधिनी पृ॰ २ । न्याय
तर्कमार्ग न्यायप्र॰ वृत्ति पं॰ पृ॰ ३८ । अनुमितिचरमकारणलिङ्गपरामर्शप्रयोजकशाब्दज्ञानजनकवा
क्यम् । तत्त्वचि॰ अव॰ पृ॰ ६९१ । वेशे॰ उप॰ पृ॰ ३२९ । न्याय परार्थानुमानम् न्यायली॰
पृ॰ ५६ । अनिश्चितं निर्बाधश्च वस्तुतत्त्व नीयतेऽनेन इति न्याय । न्यायविनि॰ वि॰ पृ॰ १५ पू॰ ।
न्यायाव॰ टि॰ पृ॰ १ । प्रमेयर॰ टि॰ पृ॰ ३ । -
अखिल– भा॰ ।
↩ -
भट्टाकलङ्कः ।
↩ -
आदिपदेन
↩
नास्तिक्त्वपरिहारशिष्टाचारपरिपालनादिक समुच्चीयते । -
वृष– लघी॰ ।
↩ - No Vivṛti for this verses↩