atha trayatriṃśo 'dhyāyaḥ |
AS.Sū.33.1 athātastarpaṇapuṭapākavidhiṃ nāmādhyāyaṃ vyākhyāsyāmaḥ |
iti ha smāhurātreyādayo maharṣayaḥ ||
AS.Sū.33.2 yannayanaṃ paritāmyati parisuṣkaṃ rūkṣaṃ stabdhaṃ jihmaṃ nimnamāvilamavanaddhaṃ śīrṇapakṣma tathā kṛcchronmīlasirotpātasirāharṣarjunaśuṣkatimirābhiṣyandādhimanthānyatovātavātaparyayaśuṣkālpaśophādirogāturamapagatarāgāśrudūṣikāvedanaṃ tatra tarpaṇaṃ yojayet |
na tvaśāntopadrave 'kṣṇi nātiśītoṣṇavarṣadurdine na nasyānarheṣu ca |
tadvat puṭapākamapi ||
AS.Sū.33.3 atha divasasyāṣṭame bhāge gate śeṣe vā nivātātaparayodhūme kṛtanīlapītānyatarayavanike veśmani jīrṇabhaktasya sukhaśayanagatasya uttānasya mṛditamāṣapiṣṭakalkena netrakośād bahirdvyaṅgulocchrāyādhārau parimaṇḍalāvasambādau samāvaparisrāviṇau kṛtvā tatroṣṇodakapravilīnaṃ nimīlite netre yathāsvauṣadhavipakvaṃ kṣīraṃ sarpiḥ sarpirmaṇḍaṃ vāvasecayet |
yāvannimagnānyakṣipakṣmāṇi bhrūromāṇi ca |
tataḥ śanairasyonmeṣamācarato mātrāṃ gaṇayet |
vartmajeṣu vikāreṣu śataṃ sandhijeṣu trīṇi śuklajeṣu pañca kṛṣṇajeṣu sapta dṛṣṭijeṣvaṣṭau sahasramadhimantheṣu |
pratidoṣaṃ tu vāte sahasraṃ pitte ṣaṭ śatāni kaphe pañca svasthakarmaṇi ca ||
AS.Sū.33.4 tato 'syāpāṅgadeśe śalākayā dvāraṃ kṛtvā snehaṃ bhājane srāvayet |
ādhārau cāpanīya yavakalkenākṣikośau pramṛjya sneheritakaphopaśāntaye yathārhaṃ dhūmaṃ pāyayet |
sukhodakaprakṣālitamukhaṃ cainaṃ yathāvyādhi bhojayet |
ātapākāśabhāsvaddarśanāni ca pariharet ||
AS.Sū.33.5 anena vidhinā pratyahaṃ vāyāvekāntaraṃ raktapittayodrvyantaraṃ kaphe svasthe ca |
yathādoṣotkarṣaṃ saṃsargasannipātayoḥ |
evamekāhaṃ tryahaṃ pañcāhaṃ vā kuryādātṛptervā |
tṛptātṛptātitṛptaliṅgāni tu kramāt svāsthyavātakaphavikārairādiśet ||
AS.Sū.33.6 yadā tu samyagyogaprāptaṃ tarpaṇaṃ bhavati tadā tadvidheṣveva rogeṣu puṭapākaṃ vidadhyāt |
sa trividhaḥ |
snehano lekhanaḥ prasādanaśca ||
AS.Sū.33.7 tatra snehanamānūpasādhāraṇamāṃsamedomajjavasābhiḥ tathā svādudravyaiśca kṣīrapiṣṭai rūkṣe 'kṣṇi prayojayet ||
AS.Sū.33.8 lekhanaṃ jāṅgalamṛgapakṣimāṃsayakṛdbhirmuktāpravālaśaṅkhatāmrāyassamudraphenakāsīsasrotojasaindhavādibhiśca lekhanadravyairdadhimastumadhupiṣṭaiḥ snigdhe ||
AS.Sū.33.9 prasādanīyaṃ tu jāṅgalamṛgapakṣiyakṛddhṛdayamajjavasābhirmadhuradravyaiśca strīstanyakṣīrājyapiṣṭaiḥ |
sa tu vātapittaraktadṛṣṭidaurbalyavraṇanāśanaḥ kaphaviruddhaḥ ||
AS.Sū.33.10 atha bilvamātraṃ veśavārīkṛtaṃ māṃsapiṇḍaṃ tanmātreṇaivauṣadhapiṇḍena saṃsṛjyairaṇḍavaṭotpalapatraiḥ snehanādiṣu kramādveṣṭayitvā kuśamuñjasūtrānyatamena badhnīyāt |
mṛtpralepanaṃ cātra dvyaṅgulotsedhaṃ kṛtvā dhavadhanvamadhūkanyagrodhakāśmaryarājādanārjunanaktamālapāṭalīnā manyatamaiḥ kāṣṭhaiḥ śakṛtā vā gomahiṣayoḥ pacet |
agnivarṇaṃ cainamapanīya vigatamṛtsūtrapatraṃ kṛtvā vastreṇa pīḍayet |
tena rasena sāyaṃ tarpaṇavat pūrayennetre |
dhārayecca snehane śatadvayaṃ mātrāṇāṃ lekhane śataṃ prasādane trīṇi śatāni ||
AS.Sū.33.11 tapraṇavadeva dhūmapānaṃ prasādanavarjyam |
sukhoṣṇau ca pūrvau |
śītaḥ prasādanaḥ |
puṭapākastvekāhaṃ dvyahaṃ tryahaṃ vā yojyaḥ |
dviguṇaśca tarpaṇapuṭapākayoḥ parihāraḥ |
baddhākṣaiśca mālatīmallikākusumairnivaset |
tathā pakvātisāre 'pi puṭapākasyāyameva vidhiriti |
bhavati cātra ślokaḥ ||
AS.Sū.33.12 seke 'ñjane tarpaṇe ca puṭapāke ca ye gadāḥ |
jāyeran vidhivibhraṃśādyathāsvaṃ tān prasādhayet ||